Chào mọi người, mình vừa hoàn thành chuyến road trip tại châu Âu hầu như hoàn toàn bằng xe tự lái và muốn chia sẻ với các bạn một vài kinh nghiệm để có một chuyến đi tự do chủ động hơn.
Đặc biệt tiện lợi nếu bạn có một lịch trình dài với nhiều hành lý và không muốn mang vác quá nhiều trên các phương tiện công cộng, hoặc các bạn có phong cách trải nghiệm tuỳ hứng … giống như bọn mình.
Hành trình của mình kéo dài 25 ngày, hầu như không lên plan trước ngoại trừ các chuyến bay, và di chuyển 95% bằng xe tự lái, chủ yếu đi qua các nước: Iceland (Golden Circle, South Coast), Na Uy (Bergen – Flam, Oslo), Italia (Milano – Firenze / vùng Tuscany – Roma – Napoli / vùng Campania – Venezia), Áo (Hallstatt), Thuỵ Sĩ (Lucern và lân cận vùng Jungfrau). Tổng số km đã đi hơn 5,000km, ngày chạy nhiều nhất tầm 550km.
CHUẨN BỊ
- Bằng lái xe: Từ VN, các bạn đăng ký online để làm bằng lái quốc tế IDP (lái được ở 85 quốc gia theo công ước Vienna 1968) rất thuận tiện. Nhận bằng ship tận nhà sau khoảng 1-2 tuần. Chi phí 135K VNĐ. Mang cả bằng gốc (thẻ nhựa) và bằng IDP theo nhé. Lưu ý phải có bằng lái B2 tại VN để đc đổi bằng IDP.
- Thẻ tín dụng: hãy nhớ PIN CODE của thẻ. Nếu chưa có hãy lên app bank setup hoặc ra bank của bạn yêu cầu trợ giúp. Khi đi đổ xăng (và một vài giao dịch khác) có thề bạn sẽ cần.
THUÊ XE
Các hãng cho thuê xe popular tại châu Âu bao gồm: AVIS, HERTZ, EUROPCAR, SIXT … cá nhân mình đã sử dụng dịch vụ của AVIS tại Na Uy, SIXT và Italia, ngoài ra có thể tìm hiểu các hãng local, mình có sử dụng xe của một hãng local của Iceland là LOTUS chất lượng dịch vụ rất tốt. Các bạn lên website chính thức của các hãng để booking như bình thường.
Lưu ý: book càng sớm càng tốt và nên có mặt đúng giờ dự kiến nhận xe (có thể +- 1 2 tiếng so với giờ dự kiến)
Các vấn đề cần lưu ý khi booking:
- Ngày giờ nhận và trả xe
- Địa điểm nhận và trả xe: các hãng đều có văn phòng và bãi đỗ tại sân bay rất tiện làm thủ tục. Nên nhận và trả xe cùng 1 địa điểm là tiện lợi nhất. Nhưng nếu hành trình của bạn bay đến và đi từ các sân bay khác nhau thì cần cân nhắc vì phí nhận-trả địa điểm khác nhau có thể lên rất cao. Bạn nên chú ý giờ làm việc tại các văn phòng hãng xe, nên đky nhận xe trong giờ làm việc để có nhiều sự lựa chọn về xe.
- Loại xe: số chỗ ngồi và sức chứa hành lý. Mình đi 2 người có 2 hành lý xách tay và 2 vali lớn 25kg/chiếc vẫn có thể sử dụng xe hạng A (dạng Yaris) bằng cách: 1 vali lớn để cốp (chỉ vừa 1c), còn lại tất cả để hàng ghế sau. Mẹo: thắt tất cả 3 seatbelt hàng ghế sau để tránh xe phát tín hiệu cảnh báo vì hàng ghế sau sẽ khá nặng. Nếu bạn có nhiều hành lý hơn cần cân nhắc sử dụng xe lớn hơn. Một điểm lưu ý nữa là nếu hành trình của bạn có đi qua vùng đồi núi cao/khả năng có băng tuyết thì xe 4×4 là khuyến nghị. Ngoài ra, nếu bạn dự kiến đi các vùng đồi núi như Alps thì xe số tay sẽ giúp bạn chủ động hơn là số automatic (cái này bạn nào lái xe nhiều chắc chắn hiểu rõ).
- Các loại bảo hiểm: đây là phần phí để các sự cố nếu có của bạn trên đường (va chạm, mất mát, thủng lốp giữa đường …) đều sẽ được bảo đảm về mặt chi phí. Cái này mình sẽ ko khuyến nghị nên mua hay không vì tuỳ theo quan điểm rủi ro của mỗi người. Tuy nhiên chi phí bảo hiểm là tương đối nhiều (có rất nhiều loại phí bảo hiểm ở mức độ khác nhau để bạn lựa chọn).
- Một số hãng cho phép thuê thêm trang bị hỗ trợ như xích lốp để đi tuyết, bạn có thể cân nhắc
NHẬN XE
Booking, bằng lái xe (cả bản gốc và bằng IDP), thẻ tín dụng là 3 thứ cần thiết để làm thủ tục nhận xe. Có nước yêu cầu passport, nhưng số khác thì không. Sau đó nhân viên hãng yêu cầu thanh toán tiền thuê xe + tiền deposit (tuỳ theo từng hãng) và bạn sẽ được nhận chìa khoá xe và hướng dẫn ra bãi đỗ xe để nhận xe. Lưu ý: không thể thanh toán tiền mặt, thẻ Debit cũng bị hạn chế vì lý do thẻ tín dụng của bạn có thể bị charge thêm nhiều loại phí (toll fee, phí phạt blah blah …) trong quá trình sử dụng.
Tuỳ sân bay mà bãi đỗ có thể gần hoặc xa văn phòng hãng nhưng yên tâm là cứ theo biển hiệu sẽ đến. Tại bãi đỗ sẽ có hoặc không có nhân viên hướng dẫn, nhưng bạn sẽ nhanh chóng tìm thấy chiếc xe của mình và sau đó là chất hành lý lên và bắt đầu cuộc hành trình.
Khi nhận xe bạn có thể xem xét các vết xước của xe nếu có và chụp ảnh lại để làm căn cứ xử lý các vấn đề lquan tới việc trả xe sau này.
Một bản mềm dạng pdf hợp đồng thuê xe sẽ được gửi vào email để làm căn cứ xác nhận giữa 2 bên.
CHUẨN BỊ HÀNH TRÌNH
- Làm quen với chiếc xe như bất kỳ chiếc xe mới nào mà bạn vừa ngồi lên.
- Kiểm tra tính năng dẫn đường: nếu xe có Built-in Navigation, tuyệt vời! Hệ thống dẫn đường cài đặt sẵn trong xe là tiện lợi và chính xác nhất. Nếu không, Apple Car Play cũng rất tuyệt để có thể đồng bộ định tuyến của Google Map cho hành trình của mình. Phương án tệ nhất thì dùng Google Map trên điện thoại di động tuy nhiên trường hợp này mình khuyến cáo bạn nên đầu tư một chiếc giá đỡ gắn ở vị trí thuận lợi nhất vừa tầm mắt (có thể mua thiết bị này ở các điểm dừng nghỉ trên đường)
DI CHUYỂN TRÊN CAO TỐC
Hệ thống cao tốc của châu Âu rất phát triển nên hầu như bạn sẽ dành thời gian di chuyển chủ yếu trên các cung đường cao tốc. Một số điểm lưu ý thêm để lái xe an toàn hơn:
- Tốc độ tối đa phổ biến là 130kmh nhưng thực tế mình thấy họ chạy cỡ 150-170 không hiếm.
- Luôn chừa làn ngoài cùng dành cho xe vượt. Bạn sẽ thường xuyên gặp Ferrari, McLaren, 911 … gõ qua mặt bạn với tốc độ bàn thờ nên hãy nhường làn ngoài cùng cho các tay đua F1
- Làn khẩn cấp để đi chậm khi giảm, tăng tốc, ko phải để dừng. Dừng lại ở các vịnh tránh SOS, tuy nhiên …
- Hết sức hạn chế dừng xe tạm thời tại các vịnh tránh SOS trừ trường hợp thực sự … SOS. Lý do vì các vịnh này khá ngắn nên khi bạn khởi hành từ 0kmh tới khi đạt tốc độ cao tốc sẽ mất tương đối thời gian và khá nguy hiểm khi các xe sau chạy với tốc độ cao. Hãy tìm trạm dừng nghỉ nếu muốn dừng lại, chỉ 15-20km là có 1 trạm.
- Bật đèn chiếu gần trong hầu hết mọi tình huống (vào hầm, đi đêm, kể cả trên cao tốc cũng rất hạn chế đèn pha do hệ thống phản quang dày đặc). Tình huống bật pha duy nhất mình sử dụng là đi trên cung đường núi vào ban đêm.
DI CHUYỂN TRÊN ĐƯỜNG THÔNG THƯỜNG, TRONG PHỐ
- Hệ thống biển báo rất rõ ràng và giống với biển báo VN
- Tuân thủ tốc độ quy định
- Dừng hẳn lại để quan sát khi qua ngã 3/4 từ hướng không phải hướng ưu tiên
- Nhường đường cho xe vào vòng xuyến trước
- Tuyệt đối nhường đường cho người đi bộ và xe đạp, scooter …
DI CHUYỂN TRÊN ĐƯỜNG BĂNG, TUYẾT
- Mặc dù chặng Bergen-Flam mình cũng đã có trải nghiệm chạy vào một cung đường làng phủ đầy băng tuyết nhưng khuyến nghị của mình là TUYỆT ĐỐI KHÔNG chạy các cung đường băng tuyết đặc biệt là black ice rất khó nhận biết. Những cung đường chính nhiều xe qua lại thì hiếm gặp nhưng những nhánh đường nhỏ vắng hơn sẽ không hiếm. Với kinh nghiệm lái xe ở 1 nước nhiệt đới như VN thì chúng ta hãy đơn giản là TRÁNH XA.
TRẢ PHÍ CAO TỐC
- Tuỳ mỗi nước, xe của bạn có thể được dán sẵn Autopass/Telepass (như VETC tại VN). Trường hợp này xe bạn cứ thoải mái chạy qua làn Autopass/Telepass và phí cao tốc sẽ được charge thẳng vào thẻ tín dụng khá tiện lợi.
- Tuy nhiên một số hãng không được trang bị, phí cao tốc phải trả bằng … cơm thì bạn lưu ý đi vào làn thu phí 1 dừng để nhận vé và trả phí bằng thẻ tín dụng tại điểm thoát giống như các trạm ở VN.
- Tại Thuỵ Sĩ và Áo (có thể thêm các nước khác mà mình chưa rõ), thay vì trả phí theo chặng thì xe của bạn cần được dán thẻ vignette. Thuỵ sĩ: giá CHF 40/năm. Thẻ có thể mua online hoặc tại các trạm xăng. Tại Áo: thẻ vignette 10 ngày dành cho khách du lịch giá EUR 9.6.
- Hãy hỏi kỹ hãng xe khi nhận xe về việc này, hoặc google trước thông tin về cách thu phí cao tốc của quốc gia bạn sắp đến.
ĐỔ XĂNG
- Nguyên tắc của các hãng là nhận xe đầy bình – trả xe đầy bình. Nếu trả xe không đầy bình, phí đổ đầy bình do hãng charge có thể rất cao.
- Khi vào điểm đổ xăng bạn lưu ý có những cây xăng tự động (unmanned) và cây xăng kết hợp hoàn toàn tự động (Self – tự bơm tự trả tiền) / bán tự động (Self – tự bơm có người thu tiền) và có người phục vụ (Service – chỉ cần trả tiền). Tại cây xăng kết hợp, có làn riêng dành cho mỗi loại và bạn đi vào làn nào nghĩa là bạn sử dụng dịch vụ ở làn đó, đương nhiên giá cả khác nhau.
- Nếu bạn không tự tin về thao tác, hãy chọn làn Service. Giống như mua xăng ở VN, bạn dõng dạc hô “Đầy bình” và thảnh thơi quan sát nhân viên vừa đổ xăng cho bạn, vừa lấy chổi lau kính xe trước sau cho bạn một cách ân cần. Tại một số nước/hãng xăng có thể họ charge full phí đầy bình sau đó hoàn trả lại nếu bạn không đổ hết số tiền đó.
- Nếu bạn muốn trải nghiệm, hoặc không có lựa chọn (VD ban đêm) chọn làn Self. Ở đây nếu là cây xăng Unmanned tức không có một bóng người, thì chú ý đọc kỹ hướng dẫn sử dụng. Tuỳ mỗi nước nhưng thông thường bạn sẽ nhấn chọn ngôn ngữ, sau đó chọn “Đầy bình” (hoặc bao nhiêu tuỳ bạn), nhét thẻ credit vào khe đọc thẻ, nhập PIN CODE, và tiến hành đổ xăng. Tại cây xăng bán tự động thì bạn chỉ cần thao tác đổ xăng như bình thường và chạy vào shop để thanh toán cho số xăng bạn vừa đổ.
- Lưu ý loại xe bạn đang chạy là nhiên liệu Diesel hay Gasoline? Cần bơm Diesel có màu đen, bơm gasoline có màu xanh green. Đừng nhầm lẫn nhé!
ĐỖ XE
Một thực tế không bàn cãi là điểm dừng đỗ xe tại các khu vực đông dân cư tại châu Âu là rất hạn chế, và chỉ ưu tiên cho cư dân. Vì vậy trước khi bắt đầu hành trình bạn nên google luôn cả phương án đỗ xe cho mình tại điểm đến. Tìm kiếm khách sạn có chỗ đỗ xe liền kề cũng là một phương án bạn có thể cân nhắc, hoặc đỗ xe tại 1 bãi đỗ công cộng và đi bộ về nơi nghỉ. Chuẩn bị tiền coin 1-2 EUR/CHF… để trả tiền đỗ xe tạm thời (1-2h) tại các điểm đỗ xe công cộng. Chú ý tránh các vị trí đỗ xe ưu tiên cho ng khuyết tật vì có thể dính phạt nặng.
KHU VỰC HẠN CHẾ PHƯƠNG TIỆN CÁ NHÂN
Tại các thành phố lớn đặc biệt ở Italia như Milan, Roma, Firenze … đều có các khu vực hạn chế phương tiện cơ giới (Italia gọi là ZTL) vốn là các khu vực phố cổ chỉ dành cho: cư dân nội đô, bus/taxi và xe chuyên dụng. Bạn nên tìm hiểu trước về khu vực này nếu muốn chạy xe ở đây. Đi trên đường thấy đèn ZTL bật đỏ thì ko đi vào. Các khu vực này cũng sẽ khiến bạn cần cân nhắc về lựa chọn khách sạn / airbnb sao cho phù hợp.
TRẢ XE
Tại điểm trả xe, bạn trả chìa khoá lại cho nhân viên văn phòng, hoặc trả vào keybox nếu ngoài giờ làm việc, và ra về, không cần chờ thủ tục gì thêm. Mọi vấn đề hãng sẽ xử lý và gửi receipt thanh toán vào thẻ của bạn sau.
Trên đây là một số kinh nghiệm của mình thông qua chuyến đi vừa rồi. Các bạn có kinh nghiệm bổ sung thêm giúp mình nhé! Chúc các bạn có thêm nhiều trải nghiệm phóng khoáng tự do hơn khi di chuyển cùng chiếc xe của mình.
Nguồn: FB Minh Tran
